Boost

I-TB ingayekela ukuzwela emithini emibili elamandla kakhulu okufanele siyelaphe - i-isoniazid le-rifampicin. Nxa  isifo sofuba singasakwazi ukwelatshwa ngeinye yaleyi mithi, sithathwa njenge-TB engazweli emithini eminengi.

I-TB engazweli emithini eminengi ludubo olukhulu. Ngokujwayelekile ukwelatshwa kwe-TB kusebenza kahle ngamaphesenti angu-90, kodwa ngenxa yokungazweli emithini, lokhu kusebenza kwehla kuze kufike ku-50%. I-TB engazweli emithi kakhulu ingenzeka nxa i-TB yomuntu ingazweli kwezinye izindlela zokwelapha zomhlobo wesibili kanye le-isoniazid le-rifampicin. Ingxenye eyodwa kwezintathu kuphela yabantu abale-TB engazweli emithini eminengi bayolapheka ngempumelelo.

I-TB engazweli emithini eminengi isemathubeni amanengi okuthi ibonakale  nxa umuntu engabambeleli ekwelatshweni. Lokhu ngezinye izikhathi kungaba yimphumela yokuthi amakhilinika angakuphathi ngendlela ukunakekelwa kwayo, njengokuthi, nxa inganikezi isiguli imithi esiyidingayo ngesikhathi esifanele. Kungenzeka futhi nxa umuntu ekuthola kunzima ukunatha imithi.

Lapho i-TB engazweli imithi ivamile emphakathini, kungenzeka ukuthi ungenwe luhlobo lwe-TB oseluvele lwaba lokungazweli ungakaqalisi ukwelatshwa.

Abenzi bezinqumo kanye labasebenzi bezempilakahle emhlabeni wonke bafuna izindlela zokubhekana lokwanda kwe-TB engazweli emithini eminengi. Okwamanje, okubaluleke kakhulu yikuthi abantu baphuze imithi yabo ngendlela efanele futhi bathole ukwesekwa okufanele mayelana lokubambelela.

Yebo, ivhakisini  ye-BCG ingavikela ku-TB. ivhakisini iphumelela kakhulu kumihlobo enzima kakhulu ye-TB, inikeza isivikelo esingafika ku-80%, lokho, ukuvikeleka ku-TB yamaphaphu kuphansi kancane.

Iziqondiso zokuthi ngubani okufanele avhakisinethwe zizotshiyana kusiya ngokuthi ungaphi kwakhona emhlabeni. Emazweni alamazinga aphezulu e-TB, i-World Health Organization ikhuthaza ukunikeza insane ivhakisini ye-BCG lapho zizalwa. Kodwa-ke, akukhuthazwa ezinganeni okungenzeka ukuthi zile-HIV, njengoba izingane ezile-HIV zingaba lokugula okufana le-TB ekutholenii ivhakisini.

Amagciwane e-TB afa kancane. Ukuze uqiniseke ukuthi wonke amagciwane ahambile udinga ukuqhubeka uthatha imithi yakho njengoba uyalelwe sikhathi sonke. Ungaqala ukuzizwa ungcono ngokuphangisa, kodwa kufanele uqhubeke uthatha imithi yakho kuze kube sekupheleni kwekhosi.

Nxa ungayiqedi yonke imithi yakho noma ungayithathi ngendlela efaneleyo, ingayekela ukusebenza.Lokhu kungenxa yokuthi nxa ungakawutholi umuthi owanele emzimbeni wakho, amagciwane asazobakwazi ukukhula futhi azofunda indlela yokudlula umuthi. Lokhu kutsho ukuthi esikhathini esizayo i-TB yakho izoba nzima ukuyelapha. Nxa i-TB yakho ingazweli, amathuba okuthi welapheke azoba mancane futhi kuzodingeka ukuthi unathe imithi kwesikhathi eside.
 

Indlela eyodwa yokusiza abantu ukuthi banathe imithi yabo njalo yi '-directly observed therapy' (DOT). I-DOT iyindlela yokwelapha. Ihlanganisela  ukuhlangana lomsebenzi wezempilakahle ekhilinika, emphakathini noma ekhaya, ukuze abukele futhi aqinisekise unatha imithi yakho ngendlela efanele. Kuyindlela esetshenziswa kakhulu yokwelatshwa kwe-TB futhi ingaba lusizo ikakhulukazi lapho umuntu elobunzima bokunamathela ekwelatshweni.

I-DOT isebenza kangcono nxa abasebenzi bezempilakahle basebenzisa le mihlangano ukuze banikeze  abagulayo ukwesekwa okwengeziwe. Lokhu kungahlanganisa  ukubasiza ukuthi bakhangele imiphumela emibi  noma ukubanikeza ukwelulekwa. I-World Health Organization okwamanje ihlola ukuthi ngabe ukufonelana ngamavhidiyo kungasetshenziswa njengendlela yokunikeza i-DOT ngendlela engabizi kakhulu futhi engacithi sikhathi.